เมื่อวันที่ 2 มกราคม 2024 ที่ผ่านมา กลายเป็นวันสำคัญที่ใครหลายคนต่างก็เฝ้ารอการเปิดผนึกของ จดหมายปรีดี ซึ่งหลังจากการที่การเผยแพร่ภาพสดผ่านทางเฟสบุ๊คเกี่ยวกับรายละเอียดภายในจดหมาย ก็ไขข้อสงสัยที่ติดค้างมาราว 6 ปี แต่ก็ไม่สามารถไขข้อข้องใจสำหรับบางคน เนื่องจากมีการแจ้งว่าเป็นเอกสารผิดฉบับ
ที่มาของ “จดหมายปรีดี”
หากย้อนกลับไปเมื่อประมาณปี 2561 มีผู้ใช้งานเฟสบุ๊คที่เราคุ้นหน้าคุ้นตาอย่าง ‘สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล’ หรือที่เราเรียกกันว่า ‘สมเจียม’ อดีตอาจารย์คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้ออกมาโพสต์ข้อความระบุว่า “มีเอกสาร ‘ของ’ หรือ ‘เกี่ยวกับ’ ปรีดี พนมยงค์ ในหอจดหมายเหตุกระทรวงต่างประเทศฝรั่งเศส แต่ไม่เปิดให้ดู จนกว่าจะถึงปี 2024” ซึ่งทำให้หลายคนคาดหมายกันมากว่า เอกสารดังกล่าวอาจเป็นเอกสาร ‘ส่วนตัว’ ของปรีดีที่ฝากไว้กับหอจดหมายเหตุฯ และอาจมี ‘ความลับ’ บางอย่างซ่อนอยู่ในจดหมายเหล่านี้
ทำไมทุกคนถึงอยากอ่านจดหมายปรีดี ?
หากพูดถึงเหตุผลที่หลายคนอยยากอ่านเอกสารของปรีดี คงเป็นการไขข้อข้องใจและการรู้เบื้องหลังเกี่ยวกับเหตุการณ์ทางการเมืองที่อาจจะเป็นประโยชน์ นำไปสู่การเปลี่ยนแปลง ถึงแม้ว่าตอนนี้เดินทางมาถึงปี 2024 แล้ว เรื่องราวและเหตุการณ์ที่ผ่านมาสำหรับประเทศไทยเป็นฉนวนสำคัญที่ทำไมจดหมายปรีดีมีความน่าสนใจและความสำคัญระดับหยึ่ง เลยทำให้เป็นสิ่งที่ใครหลายคนอยากที่จะรู้และใช้ข้อมูลส่วนนั้นเป็นคำตอบที่ค้างเอาไว้มานานนับหลายปี
เหตุผลที่จดหมายปรีดีต้องเปิดในปี 2024
เนื่องจากเอกสารที่ จรรยา ยิ้มประเสริฐ, จรัล ดิษฐาอภิชัย, นิธิวัต วรรณศิริ และยาน มาร์ฉัล เปิดเมื่อวันที่ 3 มกราคม 2024 ที่ผ่านมา ‘จดหมายผิดซอง’ และอันที่จริงเป็น ‘เอกสารปรีดี’ ที่เปิดมาแล้วเมื่อปี 2017 และเปิดซ้ำอีกรอบวานนี้
เหตุสำคัญที่เปิดได้ในปี 2017 เนื่องจากตามกฎหมายฝรั่งเศส เอกสารจดหมายเหตุเกี่ยวข้องกับ ‘ความลับเรื่องความมั่นคงของชาติ’ ‘ผลประโยชน์พื้นฐานของรัฐในการเมืองระหว่างประเทศ’ และ ‘การปกป้องชีวิตส่วนตัว’ จะถูกเผยแพร่สู่สาธารณะเมื่อมีอายุครบ 50 ปี ทำให้เอกสารดังกล่าวครอบคลุมเวลาตั้งแต่กุมภาพันธ์ 1958 ถึงธันวาคม 1967 ดังนั้น เอกสารดังกล่าวจึงมีอายุครบ 50 ปี ในปี 2017 พอดี
แต่เอกสารดังกล่าวยังขาด ‘ตอนหลัง’ คือเป็นการบันทึกเกี่ยวกับ ‘ปรีดี’ ในช่วงปี 1967 – 1972 ซึ่งควรจะถูกเผยแพร่ได้ตั้งแต่ปี 2022 แต่เจ้าหน้าที่หอจดหมายเหตุฯ ระบุว่ามีเอกสารบางส่วนที่ลากยาวไปถึงปี 1974 ทำให้กว่าจะเผยแพร่ได้ต้องรอปี 2024
รายละเอียดเรื่องเนื้อหาที่น่าจะเป็นสำหรับจดหมายปรีดี
- เบื้องลึกการร่างรัฐธรรมนูญ ฉบับวันที่ 10 ธันวาคม 2475
- ปัญหาความขัดแย้งภายในคณะราษฎร
- ความยากลำบากในการเจรจากับมหาอำนาจของปรีดี และการตัดสินใจเข้าร่วมสงครามมหาเอเชียบูรพา
- การก่อตั้งขบวนการเสรีไทย เพื่อปลดปล่อยประเทศจากการเป็นฝ่ายพ่ายแพ้สงครามในสงครามโลกครั้งที่ 2 มาเป็นประเทศไม่แพ้สงคราม
- การร่างรัฐธรรมนูญ 2489 ซึ่งในช่วงนั้นถือว่า รัฐธรรมนูญฉบับนี้เป็นที่ได้รับการยอมรับว่ามีความเป็นประชาธิปไตยสูง และทางด้านของปรีดีเองเป็นผู้ที่มีบทบาทสำคัญในการร่างรัฐธรรมนูญฉบับดังกล่าว จนนำมาสู่การนิรโทษกรรมฝ่ายระบอบเก่าจำนวนมาก
- กรณีสวรรคตของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล ซึ่งนำมาสู่การโค่นล้มอิทธิพลของกลุ่มปรีดี ในปี 2490
- เป็นที่ยอมรับกันว่า ปรีดีมีความขัดแย้งกับ จอมพล ป. พิบูลสงคราม
- จุดยืนของปรีดีในกรณีกบฏสันติภาพที่ยืนยันให้ไทยประกาศจุดยืนเป็นกลางในสนามการเมืองระหว่างประเทศ
- ความพยายามช่วงท้ายของรัฐบาลจอมพล ป. ที่ต้องการคืนดีกับปรีดี มีรายละเอียดมากน้อยเพียงใด ก่อนที่การรัฐประหาร 2500 โดย จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ จะมาถึง จนปิดฉากอำนาจของจอมพล ป. นับแต่นั้น
- ปรีดีมองกรณีการเปลี่ยนย้ายฐานอำนาจของสังคมไทยอย่างไร ทั้งในกรณี 14 ตุลาคม 2516 และความรุนแรงในกรณี 6 ตุลาคม 2519 ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่เผด็จการทหารทำลายความทรงจำเกี่ยวกับปรีดีไปแทบจะราบคาบ ก่อนจะได้รับการรื้อฟื้นในกลางทศวรรษ 2520 จนที่สุดมีการกลับมายกย่องเชิดชูปรีดีอย่างกว้างขวางในทศวรรษ 2530-2540
ขอขอบคุณข้อมูลจาก waymagazine.org
ความคาดหวังกลายเป็นเรื่องตลกร้ายของสังคมไทย
บอกได้เลยว่า ความคาดหมายของจดหมายปรีดีหรือเอกสารปรีดีจะพูดถึงที่ใครหลายคนให้ความสนใจ อย่างกรณีสวรรคตรัชกาลที่ 8 ที่ปรีดีถูกกล่าวหาว่าอยู่เบื้องหลัง และเป็นคดีที่ทำให้เขานั้นหมดอำนาจทางการเมือง กระทั่งอยู่ในประเทศไทยไม่ได้จนถึงแก่อสัญกรรมในปี 2526
ข้อเท็จจริงแล้วในจดหมายที่ได้เปิดไปก็ไม่ได้มีเนื้อหาหรือรายละเอียดดังกล่าว แถมยังเป็นเอกสารที่เคยเปิดมาแล้วเมื่อปี 2017 แล้ว และมีเนื้อหาทั่วไปที่กล่าวถึงครอบครัวบางส่วนและเหตุการณ์บางเหตุการณ์ที่ไม่เกี่ยวข้องกับการเมือง
เนื้อหาและรายละเอียดเกี่ยวกับการเปิดเอกสารปรีดี 2024 (คร่าวๆ)
- เคสคนฝรั่งเศสถูกฆ่าที่ไทย ปี 1956
- ‘พระองค์เจ้าพีรพงษ์’ เจ้าดาราทองนักแข่ง F1 คนแรกของไทย คนสนิทของ ‘ภูมิพล’ ไม่จ่ายภาษีให้ฝรั่งเศส
- สมัยสฤทธิ์ ตำรวจใช้ศาลเตี้ย ยิงคนตายไม่ผิด มีมาตรา17คุ้มครอง
- คนเช่าบ้านที่เวียดนามแล้วไม่จ่ายเงิน
ความคิดเห็นของชาวเน็ต ทางทวิตเตอร์หรือ ‘X’
ไม่ได้สนว่าจะเปลี่ยนหรือไม่เปลี่ยน คือ กุอยากเสือก คิดดูจดหมายปิดผนึกยาวนาน 60 ปี ไม่สงสัยเหรอว่าเขียนอะไร ต่อให้เป็นสูตรข้าวมันไก่ กุก็แฮปปี้ที่กุได้เสือก 555
ปรีดีจะรู้ไหมว่า 60 ปีต่อมา มีคนไทยรอเสือกจดหมายของเค้าหลายล้านคน ผ่านจอเล็กๆเรืองแสง พร้อมเล่นมุกไปแล้วล้านตับ ทั้งเวมิจฉาชีพ ยูทูปเบอร์ สูตรข้าวมันไก่ ฯลฯ
หรือจริงๆแล้ว อ.กะเวลาไว้ 60ปี ให้แน่ใจว่าคนในเอกสารทั้งหมดตายหมดแล้ว แล้วแฉแบบสับ
ตอนนี้วิญญาณปรีดีคงยิ้มอย่างภาคภูมิใจว่าเรามีลูกหลานไทยขี้เสือก 55555
“เจ้าเชื่อในสุกรีบ่”
อย่างไรก็ตามเอกสารมีอยู่จริง ไม่ใช่สูตรอาหาร และไม่ใช่จดหมายส่วนตัวที่บันทึก ‘กรณีสวรรคต’ เท่านั้น และมาลุ้นกันว่า ในวันนี้ 5 มกราคม 2024 จะมีการเปิดจดหมายปรีดีฉบับที่ยังไม่เคยเปิด หรือจะต้องเลื่อนวันอีกครั้ง สามารถติดตามได้ที่ Ghostsfolder
- ประวัติ ประตูผี ย่านเก่ากรุงเทพฯ ย่านเก่าแก่ที่ได้ยินชื่อจะต้องขนลุก - December 3, 2024
- ตำนาน แม่นาค พระโขนง ที่ขอพรศักดิ์สิทธิ์ของ วัดมหาบุศย์ - November 22, 2024
- รวม 6 ตำนานผีอาเซียน เรื่องเล่าผีสุดสยองของประเทศเพื่อนบ้าน - November 21, 2024